Yunan ve Roma Seramiği

Modül Sayısı: 10 Modül
Modül Ders Saati: 3 saat
Ders Saati: Toplam 30 saat

Yunan ve Roma Seramiği Modül İçerikleri:

Neolitik dönemde insanların çanak çömlek yapımını öğrenmesi ile birlikte pişmiş toprak ürünler günümüze kadar önemini işlerliğini korumuştur. Her dönemde uygarlıklar kendi gelenekleri ve olanakları dahilinde seramik üretiminde bulunmuşlardır.

Yunan uygarlığında seramik sanatı son derece gelişkin bir çizgi izlemektedir. İ.Ö. 2.binli yıllarda Girit Minos kültürü ve seramikleri ile bilinmeye başlayan Yunan seramik sanatı kendi içerisinde birçok döneme sahiptir. Bu dönemlerde Minos Seramiği, Geometrik dönem, Orientalizan dönem, Klasik Dönem, Hellenistik dönem olarak nitelendirilmektedir. Bu dönemlerde değişen yaşam şekilleri ve farklı gelenekler, farklı türlerin üretilerek ortaya çıkmasına neden olmuştur.

1.Modül:Minos Seramiği

Girit Minos Uygarlığı hakkında genel bilgilerinin verilmesi sonrasında bu dönemdeki seramik stilleri hakkında bilgiler verilecektir. Kamares üslubu, saray üslubu hakkında örnekler ışığında anlatılarak bu dönem hakkındaki yapım teknikleri işlenecektir.

2.Modül: Geometrik Dönem Seramiği

Birinci binde yaşanan Ege göçlerinin neden olduğu, Girit, Kıta Yunanistan ve Batı Anadolu’da göçler yaşanmıştır. Bu göçler sonrasında çok az bilgi sahip olunan dönemin bitiminde seramikte Geometrik dönem olarak isimlendirilen seramik geleneği ortaya çıkmıştır. Geometrik dönemde seramik yapım teknikleri, kap form tipleri, bezeme şekilleri ve teknikleri anlatılacaktır.

3.Modül:Arkaik Seramik

Geometrik dönemin bitiminde Yunanlıların İ.Ö. 8 yüzyılda kurmaya başladıkları koloniler aracılığı ile gittikleri ve öğrendikleri Mısır gibi Doğu medeniyetlerinin kültür özelliklerini alarak kendi kültürlerine uyarlamaları üzerine yeni bir seramik türü ortaya çıkmıştır. Oryantalizan dönem olarak isimlendirilen bu dönem içerisinde Korinth Oryantalizan üslubu en hakim üsluptur. Korinth seramikleri İ.Ö. 8 yüzyıldan başlayarak İ.Ö.5.yüzyılın ortalarına kadar üretimde bulunmuş büyük bir atölyedir.

Üretimde bulunduğu uzun süreç içerisinde üslup açısından birçok farklı dönem ortaya çıkmıştır. Korint Üslubunun da etkisi ile Atina’da İ.Ö. 7. Yüzyılın sonlarında siluet tekniği ile yeni bir stilde seramik üretilmeye başlanmıştır. Siyah Figür adı verilen bu stilde figürler, açık renk zemin üzerine koyu renkle kazıma ve boyama tekniği ile yapılmaktaydı. İ.Ö.525 yılında bu teknik yerini Kırmızı figür adı verilen bir başka stile bırakmıştır. Bu modül içerisinde Kıta Yunanistan’da Arkaik dönem seramik tipleri hakkında bilgi verilecektir.

Kıta Yunanistan’da Korinth ve Atina’daki seramik üsluplarının yanı sıra aynı dönemde bu stiller ile birlikte Batı Anadolu’daki kent devletlerinde farklı stilde seramiklerin de üretildiği görülmektedir. Bu modülde aynı zamanda Kuşlu kaseler, yaban keçisi gibi Batı Anadolu’da kent devletlerinde popüler stiller hakkında bilgiler verilecektir.

4.Modül: Klasik Seramik

İ.Ö.5-4 Yüzyıllar arası Yunan Arkeolojisinde Klasik Dönem olarak nitelendirilmektedir. Bu dönemde Kıta Yunanistan’da Pers Savaşları yaşanmaktadır. Savaşın hakim olduğu bu dönemde Yunan mimarisi, heykelinde yaşanan değişimler seramik sanatında görülmektedir.

Klasik dönem içerisinde kırmızı figür ve siyah firnisli seramikler olmak üzere iki tane önemli grup bulunmaktadır. Kırmızı figürlü seramikler, İ.Ö.525 yılında ilk olarak görülmektedir. Siyah figür tekniğinin geliştirilmiş şekli olmakla birlikte koyu renk zemin üzerine açık renk figürlerin yapıldığı bir stildir. Bu modülde kırmızı figür ressamları, tasvir özellikleri ve form gelişimi hakkında bilgi verilecektir. Dönemin diğer seramik tipleri de bu modül içerisinde incelenecektir.

5. Hafta: Hellenistik Seramik

İ.Ö.330-30 yılları arasında Kıta Yunanistan ve Anadolu’da yaşanan Hellenistik Dönem, hem siyasi yapısı hem ekonomisi hem de sanat alanında pek çok şeyin değiştiği, yeni stillerin ortaya çıktığı bir dönemdir. Hellenistik dönemde doğu ile batı birbiri ile karışarak yeni bir sentez ortaya çıkar. Seramik sanatında da heykelde olduğu gibi çok farklı seramik tipleri ortaya çıkmış ve tüm Hellenistik dünyada yaygın bir şekilde kullanım görmüştür. Megara kaseleri, batı yamacı seramikleri, beyaz zeminli seramikler bu dönem içerisinde incelenecek seramik grupları arasında yer almaktadır.

6.Modül: Roma-1

Roma İmparatorluk döneminin başlaması ile Anadolu’da yönetim şekli ile birlikte pek çok şeyde büyük değişimler yaşanmıştır. Aynı zamanda bir çok yeni gelenek ve alışkanlık da günlük yaşam içerisine dahil olmuştur. Roma Seramiği erken ve geç olmak üzere iki dönem içerisinde değerlendirilmektedir.

İ.Ö.1.yüzyılın ikinci yarısından itibaren Erken Roma İmparatorluk dönemi seramikleri başlatılmaktadır. Terra Sigillata, İnce Cidarlı (Fine Ware) Seramik Grupları, Kalıp Yapımı Seramik Grupları, Günlük Kullanım Kapları, Amphoralar bu hafta içerisinde incelenecek kap gruplarını oluşturmaktadır.

7.Modül:Roma-2

Geç Roma Döneminde seramik geleneğindeki farklılıklar değişimler kendisini göstermektedir. Bu modül içerisinde dönemin en önemli seramik gruplarından olan Red Slip Ware olarak da adlandırılan Geç Roma Kırmızı Astarlı seramik grupları, Geç Roma dönemi günlük kullanım kapları, kandiller bu hafta incelenecek seramik gruplarını oluşturmaktadır.

8.Modül: Amphoralar

Geometrik dönemden Roma dönemine Bizans dönemine kadar, amphoraların geçirdiği değişimler ve form çeşitliliği atölyelerde üretilen tipler detaylı olarak bu modülde incelenecektir.

9.Modül: Kandiller

Geometrik dönemden itibaren Bizans dönemine kadar olan dönemde kullanılan aydınlatma araçları bu modülde detaylı olarak incelenecektir.

10. Modül: Terracotta Figürinler

Pişmiş topraktan çark ve kalıp kullanılarak yapılan dinsel amaçlı olarak kullanılan küçük heykelcikleri hem mitolojik hem de gğndelik yaşama ilişkin önemli bilgiler barındırmaktadırlar. Geometrik dönem, Arkaik, Klasik, Hellenistik ve Roma dönemlerindeki terracotta figürinlerin stil özellikleri, yapım teknikleri hakkında bilgiler verilecektir.